Το Τεχνητό Κατασκεύασμα των Αθηνών - 2o μέρος

Στο πρώτο σχετικό άρθρο είδαμε τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στην κατασκευή του νεοελληνικού κράτους και έθνους. Κατά τις πρώτες δεκαετίες του βίου του, το κράτος ήταν ακόμα αδύνατο και η μεγάλη ιδέα περί καταγωγής σε νηπιακή κατάσταση. Οι υπήκοοι κάθε άλλο παρά ήταν ικανοποιημένοι από τις συνθήκες της ζωής τους, οι οποίες ελάχιστα διέφεραν από εκείνες της πριν την «απελευθέρωση» περιόδου.Δημιουργήθηκε μια νέα άρχουσα τάξη, η οποία δεν διέφερε από τους μπέηδες και μεγαλοτσιφλικάδες της τουρκοκρατίας.
Τα τσιφλίκια αγοράστηκαν από ευρωπαίους και ομογενείς του εξωτερικού (κυρίως Φαναριώτες), των οποίων η συμπεριφορά απέναντι στους κολίγους ήταν χειρότερη από εκείνη των Οθωμανών.
Δεν είναι τυχαίο, που η σημαντικότερη αγροτική εξέγερση έγινε το Μάρτιο του 1910 στη Θεσσαλία, η γνωστή ως εξέγερση του Κιλελέρ.
Εκείνη η εξέγερση οδήγησε στο πρώτο δειλό βήμα για τη λύση του προβλήματος, που έγινε το 1911 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Πάρθηκαν ορισμένα νομοθετικά μέτρα υπέρ των κολίγων, αλλά απαλλοτριώσεις δεν έγιναν, καθώς η κυβέρνηση δεν ήθελε να χάσει τους ξένους επενδυτές και την εισροή νέων κεφαλαίων στην Ελλάδα και κωλυσιεργούσε προφασιζόμενη διάφορους λόγους, μεταξύ των οποίων ήταν και οι πόλεμοι που ακολούθησαν. Μόνο μετά το 1923, όταν προέκυψε το πρόβλημα της αποκατάστασης των προσφύγων, άρχισαν μαζικές απαλλοτριώσεις τσιφλικιών και μοίρασμα γης στους αγρότες.
Από εθνικοϊδεολογική άποψη συνυπήρχε η έννοια του Ρωμιού, του Γραικού και του Έλληνα. Οι υπήκοοι αρκούνταν στην ιδέα της ανεξάρτητης Ελλάδας. Σταδιακά όμως εμπεδώθηκε η πεποίθηση της ένδοξης καταγωγής και η ιδέα της ανεξάρτητης Ελλάδας αντικαταστάθηκε από εκείνη της Μεγάλης Ελλάδας. Αυτή την ιδέα την καλλιέργησε συστηματικά το πολιτικοστρατιωτικό κατεστημένο των Αθηνών. Η προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Άρτας το 1881 έδωσε νέες ευκαιρίες εύκολου πλουτισμού, πρόσθεσε νέους κολίγους προς εκμετάλλευση και το ενίσχυσε αποφασιστικά. Κάθε νέα επέκταση θα αύξανε τη δύναμή του και τις ευκαιρίες πλουτισμού.

Το μάθημα

Εκείνο το δώρο των μεγάλων Δυτικών αποικιοκρατικών δυνάμεων έκανε το κατεστημένο των Αθηνών να συνειδητοποιήσει ότι η επίτευξη των μεγαλοϊδεατικών τυχοδιωκτικών του στόχων μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την μετατροπή της Ελλάδας σε πιστό χωροφύλακα των «Προστάτιδων Δυνάμεων» στην περιοχή. Αλλά και οι προστάτες φρόντιζαν να εμπεδώσουν αυτόν τον κανόνα στο νεοκατασκευασθέν κράτος και έθνος.
Κλασική ευκαιρία για ένα τέτοιο μάθημα δόθηκε με την περίπτωση της αναζωπύρωσης του Κρητικού Ζητήματος.
Βάσει της Συνθήκης του Βερολίνου (Ιούλιος 1878) η Οθωμανική Αυτοκρατορία αποδέχθηκε την ανάμειξη των Μεγάλων Δυνάμεων στο Κρητικό Ζήτημα και δεσμεύτηκε να προχωρήσει σε αυτοδιοικητικές παραχωρήσεις προς τους Κρητικούς. Δεν τήρησε όμως τις δεσμεύσεις της, κάτι που οδήγησε τους Κρητικούς σε συνεχείς εξεγέρσεις.

Η πιο σημαντική είναι αυτή του Ιανουαρίου 1897, στην οποία ηγείται ο Ελ. Βενιζέλος και αποσκοπεί στην ένωση με την Ελλάδα.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις, τα πλοία των οποίων ήταν αγκυροβολημένα στα Κρητικά παράλια, όχι μόνο δεν βοηθούν, αλλά και βομβαρδίζουν τους επαναστάτες.
Η Ελλάδα στέλνει μοίρα πολεμικών πλοίων και κάνει απόβαση στο νησί.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις, όμως, αντιτίθενται στην ένωση και στέλνουν τελεσίγραφο στις ελλαδικές δυνάμεις να τις αναγκάζουν να αποχωρήσουν.
Στην περίπτωση της Θεσσαλίας, αν και δεν υπάρχει επαναστατικό κίνημα που να επιδιώκει την ένωση με την Ελλάδα, αλλά και η ίδια η Ελλάδα δεν κάνει κάποια προσπάθεια για την προσάρτησή της, οι Αγγλογάλλοι με τη Συνθήκη του Βερολίνου ανάγκασαν τους Οθωμανούς να την παραχωρήσουν στην Ελλάδα.
Η διαφορά ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων των Δυτικών.

Είναι ολοφάνερο πλέον ότι η κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είναι θέμα χρόνου. Η τσαρική Ρωσία το 1877 για δεύτερη φορά έφτασε μέχρι τα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης και μέχρι τον Πόντο στην περιοχή του Καυκάσου.
Οι Δυτικοί με την παρέμβασή τους και την παραχώρηση της Θεσσαλίας στο προτεκτοράτο τους την Ελλάδα, εξυπηρέτησαν τα δικά τους συμφέροντα, μεταφέροντας την γραμμή επιρροής τους βορειότερα για να περιορίσουν την αντίστοιχη επιρροή της Ρωσίας.

Με την απειλή πολέμου και τη Συνθήκη του Βερολίνου αναγκάζουν το τότε προτεκτοράτο της Ρωσίας, τη Βουλγαρία, να αποσυρθεί από τα εδάφη της Μακεδονίας και τη Δυτικής Θράκης, τα οποία της είχαν παραχωρηθεί ένα χρόνο νωρίτερα βάσει της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου
.Οι Δυτικοί πλέον στηρίζουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως ανάχωμα της Ρωσίας που από βορά απειλεί τα συμφέροντα των Δυτικών στην Εγγύς και Μέση Ανατολή. Έτσι, για να έχουν τη συμμαχία του Σουλτάνου υπερασπίζονται την Αυτοκρατορία του. Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής εμποδίζουν την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Η εισβολή ελλαδικών στρατευμάτων στην Κρήτη απετέλεσε αφορμή για την κήρυξη πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1897).
Μέσα σε ένα μήνα οι οθωμανικές δυνάμεις διέλυσαν τη γραμμή άμυνας των ελλαδικών δυνάμεων στη Θεσσαλία, οι οποίες τράπηκαν σε άτακτη υποχώρηση προς τη Λαμία.
Μόνο χάρη στην παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων δεν καταλύθηκε η ανεξαρτησία της Ελλάδας, η οποία μάλιστα, αν και ηττημένη, ξαναπήρε τη Θεσσαλία.
Το μάθημα αυτό το κατανόησε καλύτερα από όλους ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Στο εξής θα λειτουργεί καθαρά ως εκφραστής των συμφερόντων των Δυτικών, για να υλοποιήσει τις επεκτατικές βλέψεις της στρατιωτικοπολιτικής κάστας των Αθηνών. Οι Αγγλογαλλικές επιδιώξεις ήταν σε πλήρη αρμονία με τις Ελλαδικές.

Το προτεκτοράτο κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους

Μπαίνοντας ο 20ος αιώνας βρίσκει την Οθωμανική αυτοκρατορία σε πλήρη αποσύνθεση. Οι Μακεδόνες προσπαθούν να το εκμεταλλευτούν και κάνουν την επανάσταση του Ίλιντεν το 1903.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν τους βοηθούν. Τα γύρω «αδελφά» χριστιανικά κράτη, όχι μόνο δεν τους βοηθούν, αλλά και υπονομεύουν τον αγώνα τους.
Η οργάνωση των Μακεδόνων δεν είναι όργανο καμιάς μεγάλης ή μικρής δύναμης και το χειρότερο διακηρύττει αντιολιγαρχική διακυβέρνηση της αυτόνομης Μακεδονίας, ισοτιμία, διανομή των τσιφλικιών στους καλλιεργητές αγρότες κλπ.
Και όλα αυτά σε μια περίοδο που όλες οι Μεγάλες Δυνάμεις και τα γύρω από τη Μακεδονία προτεκτοράτα τους κυβερνώνται από ολιγαρχικά και αποικιοκρατικά καθεστώτα.

Το μόνο θετικό είναι η Συμφωνία του Μύρσταγκ βάσει της οποίας η Οθωμανοί υποχρεώνονται από τη Ρωσία και την Αυστρουγγαρία να προχωρήσουν σε μεταρρυσθμίσεις υπέρ των χριστιανών της Μακεδονίας, οι οποίες μελλοντικά πιθανόν να είχαν τις ίδιες συνέπειες που οδήγησαν στην αυτονόμηση της Κρήτης.
Οι Μεγάλες Δυνάμεις βλέπουν ότι πλέον η Οθωμανική Αυτοκρατορία είναι αδύνατον να επιβιώσει, αλλά και καμία από αυτές δεν θέλει να προβεί σε κάποια φανερή εχθρική ενέργεια, για να μη την ρίξει στην αγκαλιά κάποιας από τις ανταγωνίστριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Έτσι όλες προτιμούν τη λύση να κρατήσουν τα προσχήματα και αυτό το ρόλο να τον αναθέσουν στα προτεκτοράτα τους στα Βαλκάνια.
Η Ελλάδα ενημερώνεται από τους Δυτικούς, μέσω του εκπροσώπου τους, του Βενιζέλου, για τη συμμαχία Σερβίας – Βουλγαρίας και προσχωρεί σε αυτήν, όπως και το Μαυροβούνιο.
Η συμμαχία είναι καθαρά τυχοδιωκτική και δεν λαμβάνει απολύτως καθόλου υπόψη πληθυσμιακή σύνθεση των Νέων Χωρών ή ιστορικά δικαιώματα. Η συμφωνία προβλέπει πως «η διανομή εδαφών» θα γίνει «επί τη βάσει της στρατιωτικής κατοχής».
Ο πόλεμος, λοιπόν θα είναι καθαρά αρπακτικός.Οι σύμμαχοι ψάχνουν μια πρόθεση και τη βρίσκουν στα «δικαιώματα των μειονοτήτων».
Επιδίδουν σχετική κοινή διακοίνωση στις Οθωμανικές αρχές, οι οποίες την απορρίπτουν. Αυτό θεωρήθηκε αιτία πολέμου, ο οποίος και άρχισε στις 4-5 Οκτωβρίου 1912. Αυτή η αιτία πολέμου, δηλαδή η «σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μειωνοτήτων», που χρησιμοποιήθηκε από τους συμμάχους κατατρέχει από τότε σαν κακός δαίμονας την Ελλάδα, που φοβούμενη ότι θα χρησιμοποιηθεί από κάποιους άλλους, προσπαθεί με κάθε τρόπο να αφανίσει τις εθνικές κοινότητες και μειονότητες που παρέμειναν στην επικράτειά της.
Το γεγονός ότι οι Κρήτες βουλευτές γίνονται δεκτοί στο ελλαδικό κοινοβούλιο τρεις μόλις μέρες νωρίτερα (1 Οκτωβρίου 1912) δείχνει ότι η Ελλάδα είχε πάρει την έγκριση από τους κηδεμόνες της, που μέχρι τότε το απαγόρευαν.
Κατά την εξέλιξη των επιχειρήσεων ο ελλαδικός στρατός εκτελούσε τις κατευθυντήριες γραμμές που έδιναν οι «Προστάτιδες Δυνάμεις». Αυτό φάνηκε καθαρά κατά την περιβόητη «διχογνωμία» του βασιλιά Κωνσταντίνου, που ήταν αρχιστράτηγος και άρα ήξερε από στρατιωτικές επιχειρήσεις, και του πρωθυπουργού Βενιζέλου, που ήξερε από πολιτικές επιχειρήσεις.
Το τηλεγράφημα που έστειλε ο Βενιζέλος στις 13/10/1912 προς τον Κωνσταντίνο έλεγε:
«Αναμένω να μοι γνωρίσετε την περαιτέρω διεύθυνσιν ήν θα ακολουθήση η προέλασις του στρατού Θεσσαλίας. Παρακαλώ μόνον να έχετε υπ΄όψιν ότι σπουδαίοι πολιτικοί λόγοι επιβάλλουσι να ευρεθώμεν μίαν ώραν ταχύτερον εις την Θεσσαλονίκην».
Ο Κωνσταντίνος απαντά στον Βενιζέλο:
«Ο στρατός δεν θα οδεύσει κατά της Θεσσαλονίκης. Εγώ έχω καθήκον να στραφώ κατά του Μοναστηρίου. Εκτός αν μου το απαγορεύετε».Και ο Βενιζέλος απαντά: «Σας το απαγορεύω».
Ο Κωνσταντίνος είναι γερμανόφιλος, καθώς φοίτησε στη στρατιωτική σχολή της Ακαδημίας Πολέμου της Πρωσίας και η σύζυγός του είναι αδερφή του αυτοκράτορα της Γερμανίας, Γουλιέλμου Β’. Οι αυστρογερμανοί δεν ήθελαν στα νότα τους μια ισχυρή Σερβία και αυτό εξυπηρετείται με την προώθηση των ελλαδικών δυνάμεων προς βορά.
Ο Βενιζέλος είναι άνθρωπος των Δυτικών, οι οποίοι ενδιαφέρονται για την παρεμπόδιση των αντιπάλων τους Αυστρογερμανών και Ρώσων προς το Αιγαίο. Άρα ενδιαφέρονται για την κατάληψη εδαφών κατά μήκος των παραλίων του Αιγαίου. Η Ελλάδα είχε ήδη πολλά λιμάνια και η κατάκτηση άλλου ενός, αυτού της Θεσσαλονίκης, δεν είχε ιδιαίτερη σημασία. Εξ άλλου ο Βενιζέλος μιλάει ρητά για «σπουδαίους πολιτικούς λόγους».
Αλλά και η φράση του Βενιζέλου «να ευρεθώμεν μίαν ώραν ταχύτερον εις την Θεσσαλονίκην», φανερώνει ότι ο Βενιζέλος ήξερε την πρόθεση του Ταξιν πασά, διοικητή των Οθωμανικών δυνάμεων της Θεσσαλονίκης, να παραδώσει την πόλη χωρίς καμία αντίσταση.
Στοιχειώδη αντίσταση αν προέβαλε, η πολιορκία θα κρατούσε τουλάχιστον κάποιες μέρες και κατά συνέπεια σ΄αυτήν θα συμμετείχε και ο βουλγαρικός στρατός, και σίγουρα όχι «μίαν ώραν».
Για την κατάληψη της Αδριανούπολης χρειάστηκε πολύμηνη πολιορκία από βουλγαρικές και σερβικές δυνάμεις. Οι Οθωμανοί ήξεραν τη συμφωνία των αντιπάλων τους να πάρει ο καθένας τα εδάφη που θα προλάβαινε να κατακτήσει στρατιωτικά. Έτσι προτίμησαν την παράδοση της πόλης στην Ελλάδα, της οποίας οι κηδεμόνες ήταν σύμμαχοι του Σουλτάνου.
Αυτά που μας λένε, ότι ο Ταξίν πασάς είπε ότι «από τους Έλληνες την πήραμε και σ’αυτούς θα την παραδώσουμε», είναι σκέτες μπούρδες.
Την πήρανε από τους γηγενείς κατοίκους της περιοχής, και σίγουρα όχι από τους Πελοπονήσιους και τους Κρητικούς, όταν την μεν πόλη της Θεσσαλονίκης εξουσίαζαν οι Βενετοί, την δε ευρύτερη περιοχή οι Σέρβοι. Εξ άλλου την εποχή της άλωσης της Θεσσαλονίκης (1430) δεν υπήρχε ελληνικό έθνος και οι Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης, όχι μόνο δεν αντιστάθηκαν, αλλά και είχαν συνθήκη φιλίας με τους Οθωμανούς.
Κατά τον Β΄Βαλκανικό Πόλεμο η Ελλάδα κινήθηκε στην ίδια κατεύθυνση. Συμμάχησε με τη Σερβία, κάτι που σημαίνει ότι δεν είχε βλέψεις για τη Μπίτολα (Μοναστήρι) που βρισκόταν προς βορά, αλλά προς τα δυτικά, κάτι που εξυπηρετούσε τις βλέψεις των Δυτικών κηδεμόνων της.
Δεσμεύτηκε μάλιστα να παραχωρήσει στη Σερβία ελεύθερη ζώνη στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Η Ελλάδα βγαίνει ωφελημένη από τους δύο βαλκανικούς πολέμους. Κατά τον πρώτο μαζί με Σερβία, Μαυροβούνιο, Βουλγαρία χτυπάν τον ήδη εξασθενημένο αντίπαλο. Το κύριο βάρος μάλιστα του πολέμου το σηκώνει η Βουλγαρία, η οποία και κρατάει το κύριο μέτωπο με τους Οθωμανούς και αποκόβει τις δυνάμεις τους στη Μακεδονία καταλαμβάνοντας τα εδάφη μέχρι την Καβάλα.
Οι ελλαδικές δυνάμεις μετά την εντολή Βενιζέλου καταλαμβάνουν την περιοχή από την Κοζάνη μέχρι τη Θεσσαλονίκη κάνοντας ουσιαστικά περίπατο.
Κατά το δεύτερο Βαλκανικό η Ελλάδα μαζί με τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, τη Ρουμανία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία χτυπάν «ηρωϊκά» τη Βουλγαρία και ήταν φυσικό να τη νικήσουν.

Το προτεκτοράτο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Ο πόλεμος αυτός στο δυτικό μέτωπο εξελίχθηκε σε μάχη χαρακωμάτων στα γαλλογερμανικά σύνορα. Στο ανατολικό μέτωπο εξελίχθηκε κυρίως σε μάχη διαμελισμού της υπό κατάρρευση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε ζώνες επιρροής ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις, με κύριο στόχο τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής.

Οι περιοχές με τα μεγαλύτερα κοιτάσματα, και κυρίως η Μεσοποταμία και η Μοσούλη, ανήκαν στην οθωμανική επικράτεια.
Την εποχή εκείνη το πετρέλαιο αντικαθιστούσε τον λιγνίτη με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ενώ κατά τη λήξη αυτού του πολέμου (1918-1919) το 32,4% των πλοίων ήδη κινούνταν με πετρέλαιο, τρία χρόνια αργότερα το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 60,9%.
Άρα όσο περισσότερα κοιτάσματα πετρελαίου έλεγχε ένα κράτος, τόσο μεγαλύτερη οικονομική δύναμη αποκτούσε.
Οι Δυτικοί κηδεμόνες της Ελλάδας ήταν φυσικό σε αυτή τη μάχη να χρησιμοποιήσουν το προτεκτοράτο τους που γειτόνευε άμεσα με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην Ελλάδα, όμως, ο μεν φιλοδυτικός πρωθυπουργός Ε. Βενιζέλος προτείνει τη συμμετοχή της στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, ο δε βασιλιάς Κωνσταντίνος υπερασπίζεται την ουδετερότητα της χώρας.
Έτσι ο Βενιζέλος αναγκάζεται να παραιτηθεί και η Ελλάδα δεν συμμετέχει στην εκστρατεία των Αγγλογάλων στα Δαρδανέλια (Φεβρουάριος 1915).
Παρά την διακηρυγμένη ουδετερότητα, οι Αγγλογάλοι αποβιβάζονται στη Θεσσαλονίκη και δημιουργούν το Μακεδονικό Μέτωπο, καταλύοντας ουσιαστικά την ελλαδική εξουσία στη νότια Μακεδονία.
Μετά την ήττα και υποχώρηση του σερβικού στρατού από τον αντίστοιχο αυστριακό και βουλγαρικό στην Κέρκυρα (Δεκέμβριος 1915), οι Αγγλογάλοι τον μεταφέρουν μέσω Θεσσαλονίκης στη Μακεδονία (Φεβρουάριος 1916) χωρίς να ζητήσουν την έγκριση της κυβέρνησης των Αθηνών.

Τον Μάϊο του 1916 γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις καταλαμβάνουν το οχυρό Ρούπελ και εισβάλουν στην Ανατολική Μακεδονία. Αλλά και η ίδια η Ελλάδα συμπεριφέρεται σαν να μην ανήκει η Μακεδονία στην επικράτειά της.Οι Βενιζελικοί καταλαβαίνουν πλέον, ότι μετά την λήξη του πολέμου, εάν μεν κερδίσουν οι Κεντρικές Αυτοκρατορίες θα παραχωρήσουν το νότιο τμήμα της Μακεδονίας στους Βούλγαρους συμμάχους τους, ενώ αν κερδίσουν οι Δυτικοί σύμμαχοι θα το παραχωρήσουν στους Σέρβους συμμάχους τους, που ήδη πολεμούσαν στο Μακεδονικό Μέτωπο στο πλευρό τους και είχαν εγκαταστήσει την κυβέρνησή τους στη Θεσσαλονίκη.
Επειδή όμως οι Αγγλογάλλοι ξέρουν πως η Ρωσία έχει μεγάλη επιρροή στη Σερβία, δεν βλέπουν με καλό μάτι την παραχώρηση της νότιας Μακεδονίας σ’ αυτήν.
Τους ενδιαφέρει σίγουρα και η διάδοχη κατάσταση.
Έτσι παροτρύνουν τους Βενιζελικούς αξιωματικούς της Θεσσαλονίκης σε ανταρσία, την οποία και στηρίζουν (16 Αυγούστου 1916) και η οποία είναι γνωστή ως
Κίνημα Εθνικής Αμύνης. Δημιουργούν Προσωρινή Κυβέρνηση στην οποία βάζουν επικεφαλής το πειθήνιο όργανό τους, τον Βενιζέλο, η οποία και μπαίνει στον πόλεμο (24 Νοεμβρίου 1916).
Οι Αγγλογάλλοι δεν αρκούνται μόνο σ’ αυτό. Θωρηκτά τους καταπλέουν στο λιμάνι του Πειραιά, βομβαρδίζουν τα ανάκτορα και άλλα σημεία στρατηγικής σημασίας και αποβιβάζουν εκστρατευτικό σώμα στην Αθήνα.
Έτσι αναγκάζουν το βασιλιά Κωνσταντίνο και την κυβέρνησή του να παραιτηθούν και επιβάλουν ως πρωθυπουργό τον Βενιζέλο (13 Ιουνίου 1917).
Τον Οκτώβριο του επομένου έτους λήγει ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος με ελάχιστη συμμετοχή των ελλαδικών στρατευμάτων στις πολεμικές επιχειρήσεις, καθώς συμμετείχε σ’ αυτόν, όταν η πλάστιγγα ήδη είχε γύρει υπέρ των Δυτικών.Με τη Συνθήκη του Νεϊγύ (27 Νοεμβρίου 1919) οι Σύμμαχοι αποσπούν από τη Βουλγαρία τη Δυτική Θράκη και την παραχωρούν στην Ελλάδα.
Ο λόγος είναι προφανής.
Οι Αυστρογερμανοί και οι Ρώσοι έχουν επιρροή στη Βουλγαρία, ενώ η Ελλάδα είναι ο πλέον κατάλληλος χωροφύλακας των Δυτικών στην περιοχή.
Η απόσπαση της Δυτικής Θράκης αποτελεί παραβίαση της Συνθήκης του Βουκουρεστίου (1913), βάσει της οποίας, με υπογραφή και της Ελλάδας, είχε παραχωρηθεί στη Βουλγαρία. Έτσι η Ελλάδα συμμετείχε στην καταπάτηση της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, βάσει της οποίας της παραχωρήθηκε η νότια Μακεδονία, η οποία λογικά δεν πρέπει να ισχύει πλέον.
Οι Ρώσοι μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 έγιναν πλέον ακόμα χειρότερος εχθρός των αποικιοκρατικών συμφερόντων των Δυτικών, και η Δυτική Θράκη έπρεπε να ελεγχθεί από τους Δυτικούς για να εμποδίζεται η κάθοδος προς το Αιγαίο. Εξάλλου η Ελλάδα έπρεπε να αμειφθεί και για την συμμετοχή της λίγους μήνες νωρίτερα (Φεβρουάριος 1919) στην εκστρατεία των Αγγλογάλλων στην Κριμαία, που στόχευε στην ανατροπή της κυβέρνησης των Ρώσων Μπολσεβίκων.
Για να ολοκληρωθεί, λοιπόν, η παρεμπόδιση της καθόδου των ανταγωνιστών των Δυτικών στο Αιγαίο μέσω Βαλκανίων, οι Δυτικοί αποφασίζουν να εγκαταστήσουν ως χωροφύλακα στη Δυτική Θράκη το πιστό προτεκτοράτο τους.
Για τον έλεγχο των μεγάλης στρατηγικής σημασίας στενών των Δαρδανελίων, οι Αγγλογάλλοι έκαναν την πιο αιματηρή μάχη. Είναι η γνωστή ως απόβαση της Καλλίπολης, η οποία κράτησε δέκα μήνες και στην οποία δεν συμμετείχε η Ελλάδα. Λίγους μήνες πριν τη λήξη του πολέμου κάλεσαν ελλαδικές στρατιωτικές δυνάμεις να εγκατασταθούν στην Ανατολική Θράκη.Με τη Συνθήκη των Σεβρών (10 Αυγούστου 1920) δόθηκαν στην Ελλάδα η Ανατολική Θράκη (μέχρι τα πρόθυρα της Κωνσταντινούπολης) και τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, καθώς και η δυνατότητα εξάσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων στην περιοχή της Σμύρνης.
Στη Σμύρνη οι ελλαδικές δυνάμεις ήδη είχαν εγκατασταθεί με εντολή των Αγγλογάλλων, χωρίς καμία αντίσταση των Οθωμανών.
Έτσι, για να έχουν οι Δυτικοί έναν τοποτηρητή στα νότια των Βαλκανίων, τα στενά των Δαρδανελίων και το Αιγαίο, κατασκεύασαν την Ελλάδα των Δύο Ηπείρων και των Πέντε Θαλασσών.
Για τη «Μικρασιατική Εκστρατεία» στο 3ο μέρος